Daily Archives: 19 Abril, 2013
Voluntariado: “Para poder hablar hay que saber escuchar”
Calle abajo, escondido tras dos estrechos portones, se encuentra el centro psicoeducativo y familiar del programa Vagalume, dependiente de Cáritas y las Religiosas Oblatas. Nos acercamos hasta San Roque para charlar con Ana y Lucía, psicóloga y educadora del centro respectivamente, sobre voluntariado, religión y dinámicas comunicativas. He aquí un pequeño extracto de la entrevista que les hicimos.
¿Qué es Vagalume?
Ana.- Es un programa que concentra distintos proyectos. El nuestro es el psicofamiliar, donde las mujeres que tienen dificultades con su familia reciben apoyo. Atendemos tanto a la propia mujer como a sus hijos.
Vosotras no sois voluntarias, pero me figuro que empezásteis siéndolo. ¿Han cambiado vuestras motivaciones con el paso del tiempo?
Lucía.- Yo empecé a hacer voluntariado después de terminar Trabajo social, mientras no encontraba trabajo, porque era una forma de enriquecimiento propio y de poner en práctica cosas que había aprendido en la carrera. Vi en el voluntariado una manera de saber dónde me veía realmente.
Ana.- Mi experiencia fue un poco parecida. Acabé Psicología, llegué aquí como prácticas de un máster y me enganchó tanto que me quedé. Porque lo social o te quema o te engancha.
¿Cómo valoraríais la situación del voluntariado en Santiago de Compostela?
Ana.- Santiago es una ciudad privilegiada en cuanto a voluntariado. En este momento hay otro perfil de voluntario pero puedo decir que siempre hubo mucho voluntariado aquí por la afluencia de universitarios.
Vagalume es un proyecto vinculado a la Iglesia y, como tal, a la religión. ¿Qué papel juega esa relación a la hora de escoger a un voluntario y con los niños?
Ana.- De valores, simplemente. Es independiente que un voluntario de Cáritas sea religioso o no. Y con los niños, pues respetamos que tengan otras religiones. Hay que diferenciar la labor de Cáritas, que es acción, de la de la Iglesia, que es más evangelizadora. Aquí hablamos de sexualidad y afectividad con normalidad.
Lucía.- Cuando alguien viene aquí sabe a dónde viene, con lo cual luego no pueden sorprenderte ciertas cosas o tener una postura totalmente contraria a determinadas cosas. Es cuestión de saber dónde estás. Pero nosotros aquí no hacemos adoctrinamiento ni convertimos a la gente.
¿Tenéis algún tipo de estrategia comunicativa con los voluntarios?
Ana.- La mayor parte de las dificultades que puede tener un voluntario es saber escuchar realmente, porque para poder hablar hay que saber escuchar. Diría que ésa es nuestra estrategia comunicativa.
S3D
Cuac FM: Acercándonos a la verdad
Tras nuestra visita a las instalaciones de Cuac FM el pasado 5 de abril, pudimos conocer en primera persona el funcionamiento de la radio comunitaria y la situación actual de éstas en el Sector de la Comunicación.
Además de poder observar cómo se realizan los programas de radio, tuvimos la oportunidad de hablar con los responsables de la emisora, en especial Mariano Cabarcos, que nos explicaron el concepto de radio comunitaria, afirmando que los responsables de este tipo de medio son todas las personas que participan en él de un modo u otro. Por otra parte, nos hablaron de la problemática con la vigente Ley audiovisual que prohíbe todo tipo de publicidad o promoción en estos medios y, además, nos explicaron las facilidades que Cuac FM ofrece a los que quieran emitir un programa de radio o quieran convertirse en socios de la comunicad.
Para finalizar con nuestra aportación, esta semana hemos entrevistado a algunos compañeros de clase que participaron en diferentes asociaciones como COGAMI e Itínera para saber cómo fue su experiencia y lo que aprendieron allí con este trabajo. El objetivo de estas entrevistas es emitirlas en varios microespacios en Cuac FM y poder dar a conocer las diferentes opiniones sobre el trabajo realizado de nuestros compañeros.
Actualmente, nos encontramos editando el mini documental que recoge todas las declaraciones que nos proporcionaron y varios planos del exterior de las instalaciones y del interior del estudio en el que se estaba emitiendo el programa de “La Medina”. Podréis visualizar este documental en el próximo post que subiremos aquí.
ProT T3A
Implicadas/os celebra a VII Edición do programa formativo Vanakkam
Implicadas/os no Desenvolvemento é unha ONG galega, fundada en 1998, que basea o seu traballo na procura da igualdade de xénero como base para o desenvolvemento humano perdurable. Implicadas traballa na sensibilización da cidadanía, nas accións de presión política éna visibilización da situación das mulleres dos países que as comunidades autoxestionen os seus recursos.
Durante esta primaveira, Implicadas celebra a VII Edición do Vanakkam, un programa formativo sobre cooperación para o desenvolvemento. O curso consta dunha fase formativa que se levará a cabo en Galicia e ofrece tamén a posibilidade de viaxar aos proxectos de desenvolvemento que Implicadas apoia no estado de Tamil Nadu, no sureste da India. O Vanakkam celebrarase os días 20 e 27 de abril, o 25 de maio e 1 e 29 de xuño en horario de 10.00 a 14.00 e terá unha duración de 20 horas.
O obxectivo que persegue Implicadas con este curso é dar a coñecer de forma directa o traballo xeral da ONG, e en particular os resultados dos proxectos de desenvolvemento integral e o proxecto contra o infanticidio feminino en Salem. A intención de Implicadas é cambiar ideas preconcebidas e aprender das mulleres, crianzas e homes que co apoio da súa contraparte PDI, People Initiatives Development , fan enormes esforzos para ter unha vida mellor.
O Vanakkam é un programa que consta de dúas partes, un curso de formación sobre cooperación ao desenvolvemento orientado ao traballo de Implicadas nos proxectos da India, e unha viaxe formativa de dúas semanas nas que se poderá aprender e coñecer in situ o traballo realizado nos proxectos de Karaikal, Tiruchy e Salem. O contido teórico do Vanakkam está estruturado en cinco bloques, un sobre cooperación ao desenvolvemento, outro sobre o enfoque de xénero, nun terceiro estúdase a historia e o traballo de Implicadas en Galicia e no Sur, no cuarto o traballo céntrase nos proxectos que ten a ONG na India e o último está adicado á prepararación da viaxe.
O curso realizarase no Centro Sociocultural de Fontiñas en Santiago de Compostela e custa 50 euros para persoas non sexan nin socias nin voluntarias.
Todas as persoas que queiran asistir á formación poden inscribirse cun correo electrónico ó enderezo ofivigo@implicadas.com ou nos teléfonos 886-111-911 ou 616-763-721.
María Bragado Paz
Coordinadora Prensa Implicadas/os no Desenvolvemento
Voluntariado: Conversas e conclusións
Ao longo destes meses, dende o S3D tivemos a sorte de entrar en contacto con multitude de voluntarios de distintas asociacións compostelás. Persoas de todo tipo e perfil, cada un coas súas motivacións e intereses persoais, que decidiron dedicar parte da súa vida ao voluntariado. Este último post grupal pretende ser un breve resumo das numerosas conversas que mantivemos con eles, núcleo central do noso traballo. Agardamos que ademais sirva de contrapunto ás opinións expostas polos invitados á Mesa Redonda que organizamos.
Carme Martínez sempre tivo inquedanzas sociais e a necesidade de sentirse útil á sociedade. “Apórtame o feito de estar en contacto con persoas de diferentes estratos sociais, de diferentes intereses, ás que lles podes axudar na medida do posible cos teus pequenos coñecementos. É unha actividade moi gratificante sobre todo en canto ao que che fai sentir moralmente”.
Juan iniciouse como voluntario mentres preparaba as oposicións para ser profesor de secundaria. Colaborar nunha ONG realizando apoio socioeducativo a menores era a oportunidade perfecta para practicar e gañar experiencia, con vistas ao seu futuro laboral. “Non me importa para nada non ter soldo, gústame poder colaborar e adquirir responsabilidades”.
Yasmina García levaba dous anos estudando enfermería, buscando algún xeito de poñer en práctica os seus coñecementos. Pero atopouse con algo que non agardaba. “Sen ningunha dúbida, é unha experiencia que vale a pena vivir e que che fai recapacitar sobre a túa propia situación, e sobre o mundo en xeral”.
Pablo estaba sen traballo e sentía a necesidade de colaborar con algunha asociación. “Buscaba unha organización con garantía de calidade e unha marca internacional”. Recoñece que comezou por altruísmo, pero os anos de experiencia, e a promoción laboral (agora é responsable de Xuventude nunha famosa ONG), axudarano a continuar. Jose tamén estaba desempregado. Acababa de rematar os seus estudos universitarios e precisaba ocuparse en algo. Decidiu que, en vez de traballar nunha empresa que nada tiña que ver co seu, prefería facerse voluntario.
Cristina estuda Filoloxía e “buscaba algo radical” que a axudase a desconectar. Cando entra ao seu posto de voluntaria esquécese de todos os problemas. Ademais, admite que é unha boa forma de formarse e practicar.
Xerardo Hermida: “Probablemente sexa por un sentimento humanitario de facer algo, non só por un mesmo senón tamén polos demais. Por outra banda, ser voluntario compénsame enormemente, apórtame máis do que ofrezo. No cambio, eu sempre gaño”.
Tan só é unha mostra das numerosas entrevistas que fixemos e as persoas coas que entramos en contacto, pero cremos que é moi significativo e revelador para entender o nosos traballo. A partir de aquí, que cada quen saque as súas propias conclusións. Grazas.
S3D
COGAMI: Presentación do vídeo
Durante os anos oitenta comezaron a aflorar conceptos como “integración” ou “participación activa”. Parecía que unha nova vía se abría timidamente para as persoas con discapacidade. Podían soñar xa con formarse, traballar, ser útiles para a sociedade; ter unha vida completa. Pero ese soño, esas esperanzas, carecían en Galicia dunha coordinación que o fixese plausible.
E entón naceu COGAMI, seguindo o modelo doutras organizacións nacionais para potenciar o movemento asociativo e para dar solucións ao illamento no que vivían a maioría das persoas con discapacidade, especialmente no rural. Lonxe da visión pesimista, do derrotismo e do conformismo, a Confederación Galega de Persoas con Discapacidade adica os seus esforzos desde fai vinte anos a potenciar capacidades. A súa misión é conseguir a plena inclusión das persoas con discapacidade en todos os ámbitos da sociedade, a través da defensa e promoción dos seus dereitos, da reivindicación do cambio social, da potenciación do asociacionismo e da prestación de servizos que satisfagan as súas necesidades e expectativas.
Este pequeno gran proxecto a día de hoxe conta xa con 53 asociacións/delegacións en toda Galicia. A Confederación está constituída de forma directa por 17 entidades: 4 Federacións Provinciais, 2 asociacións de ámbito autonómico e 11 asociacións de ámbito comarcal ou supramunicipal.
Pero sobre todo, COGAMI segue a ser a historia de persoas individuais. Xente que se forma, se relaciona, é apoiada, da e recibe servizos na comunidade, ten unha actividade laboral … A labor da Confederación na busca de novas metodoloxías de traballo e na prestación de servizos e innegable. Mais se as persoas coas que tratan non tivesen as capacidades que tanto loitaron por demostrar, todo os seus logros non serían posibles.
Cómpre dar as grazas a cada persoa que diariamente, co seu esforzo e a súa firme convicción, fan posible a labor de asociacións coma esta. Por iso, os protagonistas deste vídeo son eles. Son os rostros visibles da capacidade, a oportunidade, as gañas, a autonomía, a motivación e a implicación.
T4A
GEOCOMUNICACIÓN: APATRULLANDO LA CIUDAD
En su post del 5 de abril, Eva Tuñas os presentó el experimento que realizamos con Federico Giordano, Paula Quintás, Álvaro Alonso y Virxinia Martínez. Se trataba de que, el mismo día y con 15 minutos de diferencia entre salida y salida, cada uno de ellos nos guiase hasta la estación de tren desde O Burgo das Nacións, bajo el pretexto de que la actividad se desarrollaría en las taquillas del lugar, en vez de afirmar que el propio camino era el experimento.
La mayor de nuestras preocupaciones era que los 4 compañeros realizasen recorridos idénticos, porque a pesar de que no es fácil extraer conclusiones, nuestras hipótesis iniciales nos llevaban a pensar que, de acuerdo con su personalidad, cada uno escogería rutas diferentes, y finalmente así fue.
Por una parte, Federico Giordano optó por llegar a la estación de tren a través del recorrido: Burgo das Nacións- Galeras- Alameda- Ensanche- Estación; Paula Quintás y Virxinia Martínez optaron por el mismo recorrido: Burgo das Nacións- Pelamios- Casco Histórico- Hórreo- Estación; y por último Álvaro Alonso, realizo un recorrido en línea recta: Burgo das Nacións- Juan XXIII- Casco Histórico- Plaza Galicia- Estación.
Esto es un claro ejemplo de todo lo que hemos intentado explicar a lo largo de nuestro trabajo, y es que en cada uno de nuestros pasos hay pensamientos, emociones, sensaciones, prioridades, cribas, y demás sentimientos que los motivan, que nos motivan a escoger un camino u otro para finalmente llegar al mismo punto.
¿Qué os sugieren los resultados de este experimento? Si lo hubieseis hecho vosotros, ¿ que camino habríais escogido? Y lo más importante, ¿ por qué?
S3C
Placer Breijo, Laura
Roura Blanco, Alejandro
Santos Pérez, Amara
Tuñas López, Eva
ERASMUS: Punto…e final?
Esta semana foi particularmente intensa para o S3F porque, logo de moitas tentativas e de que nos “desen por saco” un par de veces conseguimos facer a actividade central do noso proxecto: un Grupo de Discusión con estudantes de programas de intercambio.
Na casa de Silvia Troncoso (perfectamente ordenada PARA A OCASIÓN) déronse cita Marcela Tatarska (de polonia), Rauan Danabayeva (de Casaquistán) e Francisco Rego (natural de Arzúa pero que, na actualidade, está de Séneca na nosa facultade). Dos tres puidemos coñecer o avance que foron experimentando para integrarse na comunidade que constituía a súa clase. Na maioría dos casos pasan de relacionarse coa xente da súa zona xeográfica a compartir tempo cos galegos (dos que dixeron que eramos algo pechados) a medida que o seu castelán vai mellorando. Tamén nos fixeron ver como era o método de estudo noutras universidades europeas e españolas, e algunhas cousas máis que resultan sorprendentes e que vos invitamos a ver no documento que vai adxunto a esta publicación. Ademais, grazas á mediación de Daniel Viña, teredes acceso ao mesmo documento de conclusións e á gravación da conversa moderada por Jacobo Fariña neste mesmo blogue.
Noutra orde de cousas, tamén continuamos coa recompilación de materiais dos alumnos que están fóra de Erasmus. Se no anterior post mostrabamos algunhas imaxes de compañeiros que están noutras universidades, esta semana remitimos ao BCP tres textos (polo de agora) que contan as experiencias que viven estes rapaces e rapazas que decidiron solicitar programas de mobilidade. Nos post hai anécdotas e consellos para salvar as dificultades que, ao principio, poidades ter.
Polo de agora, ofrecemos os textos de Claudia Cid, Uxía Prieto e Cristina Knight. Agardamos que vos axuden ou vos animen a ir de Erasmus!
Isto é todo o que vos ofrece o S3F. Agardamos que os nosos post fosen amenos e vos servisen de algo as nosas aportacións. Unha aperta de Raquel Pérez, Sara Rodríguez, Silvia Troncoso e Ángel Vizoso!
S3F
Drogadicción: memoria
Estes últimos días foron algo abafantes. Mudamos de actividade ao ver que ía ser inoperativo realizar unha exposición o día 30. Estamos dándolle os últimos retoques ao glosario sobre drogadicción -a actividade pola que trocamos a exposición-. Nestes días, tamén entrevistamos Carmen Avedaño -presidenta e coordinadora da Fundación Érguete-Integración-. Recollimos as súas palabras e pronto poderedes ver as súas declaracións neste blogue.
Por outro lado, seguimos ás voltas coa memoria. Require certo traballo botar a vista atrás para recoller todo o sembrado ao longo deste cuatrimestre. Aínda así, sempre é algo necesario.
No anterior post grupal facíase alusión á relación de Marcial Dorado co actual presidente da Xunta de Galicia, Alberto Núñez Feijóo. O político aseguraba que iso pasara hai moito tempo, e que non sabía que estaba a tratar cun narcotraficante. Ou, o que é mellor, que daquela non estaba inmerso nesas actividades criminais.
Lonxe de cuestionar ou non a veracidade das súas palabras, o que queremos remarcar é a necesidade de non esquecer. Non esquecer nunca o perigo das drogas, non esquecer nunca quen é Marcial Dorado, quen son os culpabeis da xeración perdida dos 80. Lembrar, lembrar sempre todo o que se pode perder cun simple momento de falta de control.
S3B
San Pedro en fiestas
Finalmente el buen tiempo ha llegado y con él la fiesta de la primavera del barrio de San Pedro. Miles de personas alcanzan la “rúa” para celebrar la llegada de las flores, el sol y decir adiós a la lluvia.
Con la ayuda y participación de A Xuntanza, la asociación vecinal con la que hemos trabajado, este mes será posible celebrar nuevamente, un año más, este evento tan espectacular. El barrio sacará a la calle toda su alma, desde los comercios hasta la alegría de los bares, todo para divertirse y celebrar con euforia la famosa fiesta de la primavera.
Conmemorando este evento tan conocido y tan esperado por todo Santiago, decidimos focalizar nuestra atención sobre las opiniones y los pensamientos de los vecinos del barrio, preguntándoles, grabándoles y finalmente creando un vídeo dirigido principalmente a la promoción de este evento tan importante, no solo para la comunidad, sino para todo el comercio de la zona.
Al no tener muchos recursos, puesto que la mayoría de los entrevistados tenían miedo a la cámara, decidimos crear un único y buen reportaje sobre qué es A Xuntanza y su punto fuerte : la fiesta de la primavera.
Junto a una pequeña explicación sobre qué representa A Xuntanza y cómo se desarrolla, añadimos pequeñas pero interesantes entrevistas. Con la ayuda de distintos colaboradores y dependientes del barrio, conseguimos obtener distintas opiniones que nos ayudaron a entender qué es esta fiesta y cómo se vive. En breve dispondréis del vídeo en nuestro blog y, junto a el, todos los recursos que disponemos sobre A Xuntanza y el barrio de San Pedro.
¡Feliz Viernes!
T3C
Una semana, tres reportajes
El curso llega a su fin y todo el trabajo de un cuatrimestre será evaluado, pero antes aun nos quedan cosas por hacer. Desde nuestro grupo publicaremos la próxima semana tres reportajes de temática social en Compostimes.
Jacobo Fariña ha elegido un tema controvertido: el tratamiento de la prostitución en los medios. Con su reportaje pretende llamar la atención sobre la hipocresía que existe en los medios con este tema.
Por su parte, Olalla Díaz hablará sobre Confederación Gallega de Personas con Discapacidad (Cogami) y el servicio de intermediación laboral. El ámbito laboral pasa por ser uno de los más complicados para las personas con discapacidad. Olalla intentará mostrarnos que hace Cogami para ayudar a este colecitvo a encontrar el mirlo blanco de nuestro tiempo: un trabajo.
Por último, Marta Fernández hablará sobre sobre los estereotipos que siguen existiendo en España, que son el reflejo y la prueba constante de que en España hay racismo aunque los españoles lo nieguen. Seguramente levantará bastantes ampollas entre los lectores.
Con estos textos intentaremos poner nuestro pequeño granito de arena para que Compostimes logre, pese a las críticas y las dificultades económicas y logísticas logre, al menos, una semana de muchas visitas a su web, y quien sabe, quizás alguno de nuestros reportajes acabe teniendo relevancia a nivel nacional, no sería la primera vez en Compostimes…
T3B
Invidentes: Conclusións
Xa rematou o camiño neste longo proceso polo ámbito da invidencia e o sistema educativo. Pode que a proxeción do tema nun principio poidese levar unha máscara de monotonía e aburrimento pero a decir verdade, a medida que íbamos coloncado as pezas descubrimos unha serie de elementos que nos sorprenderon, e que contradicen esas queixas ás que estivemos expostos das asociacións desta índole cara a prensa.
Conclusións:
– Os discapacitados visuais, son persoas con unha abundate autonomía cando chegan á educación superior.Por iso non necesitan de ningún servizo especial.
-O servizo da universidade (SEPIU) funciona na medida da necesidade que considere o discapacitado.
-A arquitectura da facultade non está completamente adaptada para as persoas discapacitadas
-As organizacións que dín representar a persoas con algunha discapacidade ofrecen un discurso ás veces contradictorio con respeto ó colectivo que representan. Por exemplo, na denuncia da terminoloxía. Ningún dos entrevistados manifestou a súa incomodidade ante palabras como<<cego>>, <<discapacitado>> e incluso<<minusválido>>, fixeron referencia máis ó contido dunha noticia que a esa palabrería.
-As persoas invidentes coas que tratamos non aceptan a discriminación positiva, todo o contrario. Para o noso asombro, non creen que as subencións, a reservas de plazas e a exención de matriculas favoreza a igualdade. Están en contra disto. Algo a ter moi en conta.
– Abrironos unha porta paralela para entender as asociacións, unha porta escura. Fixeronos entender doutra maneira a imaxe de “ente benefactor” deste tipo de organizacións. Por exemplo, a ONCE, creen que as veces é un organismo mais desintegrador que integrador, o 90% dos afiliados apenas ten formación e traballa vendendo cupóns, o que fai ser dependente dunha organización para traballar.
Para rematar, dar as gracias a todos que sen ningunha pega estiveron dispostos a colaborar, a pesar de que as veces pode soar a un tema delicado, a todos eles, porque nos sorprenderon cos seus feitos, co seu día a día, e porque nos acercaron a un concepto de igualdade moi afastado do que nos pensábamos. Gracias.
S3G
Interxeracional: Conclusións (I)
Concluíndo os procesos de investigación levados a cabo ao longo das derradeiras semanas chegamos a unha serie de proposicións deducibles de todas as experiencias acadadas. Tal é así que nos serviremos dos días que restan para achegarvos as probas do que conforman un corolario do noso traballo, o cal versa sobre a transmisión interxeracional nun colectivo que mudou o rural pola cidade.
Nun primeiro termo: o éxodo profesional convertiuse en éxodo universal, de xeito que se extendeu a tódolos colectivos afectando principalemente a asalariados agrarios, os residentes de comunidades dmograficamente máis pequenas e ós xóvenes. Entre as principais causas do éxodo rural atópanse os maiores ingresos das clases urbanas, maior acceso ao consumo, maior acceso aos servizos de información, sanitarios, de ocio e principalmente de ensinanza.
O proceso industrializador e a terciarización da economía propiciou a unha desagrarización e o éxodo rural e, á súa vez, desembocou nun avellantamento do medio de orixe -o rural-, unha redución dos seus espazos comerciais e administrativos, a desaparición de transporte público, o cerre de escolas, abandono de terras de cultivo….
Na cidade o anonimato, as relacións formais e impersoais pero dependentes do status social, a heteroxeneidade da poboación, a diferenciación ea estratificación social. Porén no rural a ocupación adicado ao sector primario, a división do traballo, o pequeno tamaño da comunidade e a súa baixa densidade, a pouca mobilidade da estratificación social.
As principias diferenzas que se atopan responden a unha ruptura ou unha brecha insalvable entre as formas de vida levadas a cabo dun medio a outro e destacamos un sistema de interacción moi diferenciado entrámbolos dous.
Comunicación: conclusións
No noso traballo, sobre as diferenzas de comunicación e relación entre as persoas dependendo do ambiente no que estean (na aldea ou na cidade, no traballo ou cos amigos…), a actividade que máis nos axudou a ir formando a nosa propia conclusión foron sen dúbida as entrevistas. Neste post expoñeremos de xeito resumido algunhas das conclusións sobre as diferenzas entre a cidade e as aldeas. Realmente, son diferenzas obvias, pero que cómpre analizar.
Como comentaba uns dos nosos entrevistados, David, “son simplemente dous tipos distintos de protocolo: o da vila é máis achegado e o da cidade é máis ou menos formal”. Por todas as persoas coas que temos falado, ratificamos o feito de que a relación que hai no medio rural entre a xente é unha relación moito máis próxima, influíndo nisto o feito de que as persoas do rural coñécense moito máis entre elas que as do urbano. Na cidade as identidades son moito máis anónimas, non existe aquilo de coñecer a todos polos alcumes da familia, por exemplo. Así, as relacións na cidade vólvense, polo xeral, máis distantes, con máis formalismos. Outro detalle no que se reflicte este feito é o xeito de falar: as variacións dialectais son moi patentes nas aldeas, máis nas cidades, aínda que existen certas “jergas”, abunda máis un rexistro formal. O tema do idioma tamén é un factor a ter en conta: por todos é sabido que o galego é máis falado nas aldeas que na cidade.
En canto á relación dentro das familias, pensamos que ao núcleo familiar (pais e fillos) non ten por que afectarlle en primeira instancia o ambiente; pero é certo que máis alá (tíos, avós, primos…) as tarefas do campo favorecen unha maior proximidade, posto que evento como as matanzas, a sementación, etc, requiren de axuda por parte de todos.
S3A