Daily Archives: 2 Marzo, 2015
Figura de la mujer en el rock
El rock es un género musical surgido hace ya 60 años, en la década de los cincuenta. A pesar de la existencia de grandes iconos femeninos, resulta sorprendente el poco reconocimiento y el desconocimiento social de la mayoría de ellas.
Esto se debe a que, desde los inicios del rock, se ha considerado como un género musical “para hombres”. Por lo general, el rock es relacionado con la rebeldía hacia unas ciertas convenciones sociales; un movimiento que se enfrenta al sistema por las actitudes de sus intérpretes y las letras de sus canciones. Además, la presencia de instrumentos eléctricos, el desenfado vocal y el caracter exhibicionista y provocador de sus actuaciones llevó a la sociedad a considerar que se trataba de un estilo musical masculino.
Las diferentes culturas establecieron que las mujeres tenían que guiarse bajo los principios de el pudor y la obediencia. Una “señorita” no podía subirse a un escenario a exhibir su cuerpo, tocar una guitarra eléctrica y cantar canciones reivindicativas. De hecho, el mástil de la guitarra siempre se ha utilizado como una extensión de miembro viril masculino.
Para poder irrumpir en el género, las mujeres rockeras tuvieron que luchar contra todos los estereotipos y prejuicios formados entorno a su figura en el rock. Sin embargo, a pesar de existir grandes hitos del rock femenino que rompieron con las reglas del rock y se rebelaron en contra de las imposiciones canónicas de la sociedad, nos encontramos ante un panorama especialmente masculinizado, en el que el acceso de cantantes femeninas se ve obstaculizado por los estereotipos de la sociedad y del propio género musical. Ante esta situación, se abre el debate: ¿Es el rock machista de por sí? ¿O simplemente es un estilo más que muestra el reflejo de una realidad musical discriminatoria hacia la mujer?

Babes in Toyland, banda rockera de los años 90.
Fuentes:
María Cristina Laverde Toscano (1998), “Viviendo a toda”: jóvenes, territorios culturales y nuevas sensibilidades, departamento de investigaciones de universidad central
http://www.indyrock.es/chicasrock.htm
http://www.insonoro.com/rumiacion/8/las-chicas-del-rock
AMORÍN RIVERA, DANIELA. 151.A01
A soas con Neira Vilas
“En realidade todo isto que ves aquí, esta Fundación, non é máis que unha continuación do activismo galeguista, do activismo en prol da cultura galega que veño celebrando hai case 50 anos desde Arxentina, Cuba e aquí”
Neira Vilas é un de tantos que naceron nunha aldea de campesiños e buscaron novos horizontes, onde poder estudar e gañarse a vida alén do mar. Emigra a Bos Aires con só vinteún anos para estudar Xornalismo. Esta é a súa historia.
Un mozo novo que chega alí só, como é o feito de afrontarse a unha cidade como aquela?
N.V- Non tiven problema ningún, desenvolvinme rápidamente. Había moito galego, había catro mil na capital federal. Desenvolvinme en todo momento como activista da cultura galega. Logo de doce anos funme para Cuba ca miña muller Anisia e creamos unha editorial galega alí, Follas Novas e ademais da editorial, unha distribuidora de libros galegos en toda América. Tamén en Cuba creei unha sección no Instituto Galego de Literatura Lingúística e traballei alí durante vinte anos, na administración. Fixen a revista Zunzún para nenos e que sei eu… moitas actividades.
Sempre atopou apoio a nivel cultural, tanto aquí coma alí?
N.V- Si, si. Eu fun un gran provocador, no bo sentido. En canto a Galicia, entre propios e alleos, en canto defender o idioma galego, en canto ao que escribía. Todos eses anos escribín moitos libros que se publicaban aqui e que se publicaban en galego. Nunca escribín que non fose en idioma galego. Atopei apoio sempre. Xente que me apoiaba e colaboraba na Sección gallega da Habana, en Buenos Aires, aquí no regreso. E sobre todo, eu sempre buscaba actuar coa xente xoven, cos estudantes. E nunca me defraudaron.
Como recibía a prensa cubana en xeral que vós publicarades en galego?
N.V- Iso non era noticia ningunha. Alí xa había moitas editoriais galegas, EMC, NOVA, TITANIA. Na Habana había moito galego, case a terceira parte de Galicia estaba alí. En Cuba non. Foi unha emigración importante xa que alí naceu o himno gallego e a bandeira galega pero iso viña de moito atrás. Aínda así eu alí movíame entre o mundo cubano. Facía investigacions sobre a prensa galega en Cuba, sobre Manuel Murguía galego na Habana, sobre Rosalía de Castro en Cuba. Isto tiña acollida entre os cubanos porque había moita curiosidade, fillos de galegos, netos de galegos…
E como é que nacen o himno, a bandeira e a RAG?
N.V- A bandeira en realidade fixérona un grupo de emigrantes que decían que se non tiñamos bandeira eles viran unha bandeira ondeando nun barco na Coruña, preguntáronlle a Manuel Murguía e el dixo que non era a bandeira galega, non existía a bandeira galega, era unha bandeira da comandancia portuaria de Coruña pero que a podían usar. E empezárona a empregar e aí segue dende o 1904. O himno e a academia foron por idea dun emigrante ferrolano, Xosé Fontenla Leal que promoveu a creación do himno e da academia. Nace o 10 de decembro de 1907, cando se canta por primeira vez o himno galego e dous anos antes créase a academia. Ademais viñeron a Galicia dende America 317 escolas cando habia aqui un 72% de analfabetos. De Cuba soamente viñeron 200, o resto outros países de Arxentina, de Chile, de Uruguai e por aí..
Vostede que estudou o fenómeno da emigración anterior á súa etapa. Como era a integración do galego emigrante en Cuba?
N.V- Ah moi boa. Había unha relación moi boa entre os cubanos e galegos. Sociedades como a de Rosalía de Castro, Concepción Arenal, facíase teatro galego porque son fillos e netos de galegos. Xa non hai galegos, non sei se haberá media ducia centenar. De maneira que a integración foi sempre moi boa, moi entrañable, como en ningún país. A compenetración en Cuba da nosa emigración foi mellor ca co resto dos países de América.
Lemos que incluso houbo emigrantes galegos que participaron na Guerrilla…
N.V- Si, na guerra de Independencia. Teño eu un libro que se chama “ galegos que loitaron pola independecia en Cuba” e hai aí un que chegou a xeneral, incluso. Vían aquela guerra da independecia xusta. E depois da independecia, moitos galegos incorporáronse ás loitas sindicales e todo esto. Os homes e mulleres dalí son xente moi cordial, moi cariñosa, moi fraterna, de maneira que te comprometes de inmediato con eles. Modesta, son xente modesta e solidaria ademais.
Aínda que xa falamos desta boa integración dos galegos no pobo cubano, non habÍa uns estereotipos do galego emigrante, prexuizos de analfabeto por exemplo?
N.V- Ali non habia pero na Arxentina habia os sainetes, personaxe no teatro que xa era motivo de burla en Buenos Aires. Pasa unha cousa, chega o galego con acento galego e pensan que é torpe porque non fala ben o castellano. E en cambio chega o andaluz analfabeto e como fala castellano din, pois parece que é máis listo que o outro. Pero bueno eso é nalgunha xente moi ignorante.
E en canto á muller, cal era o seu papel? A que quedaba aqui cos fillos?
N.V- Poucas veces a muller emigraba. A muller que quedaba aqui, ás veces o fillo maior substituía ao pai. Moitas veces o marido emigaba uns anos, desempeñaba unha leira e traía uns cartos e volvía. Porén había algúns casos nos que se esquecía da muller, collía outra muller, outra familia, outros fillos.. Rosalía falaba das viúvas dos vivos. Eso é terrible, un problema social moi triste porque a muller quedaba sola pa traballar a terra e cos rapaces. E o marido ibase, as veces xiraba algun diñeiro e outras veces nada, esquecíase frívolamente.
E había mulleres que emigraban solas?
N.V- Había. Eran criadas a maioría en Arxentina, Uruguai… Ocurrian cousas como esta: traballaban nunha casa dunha señora, a señora tiña un fillo mozo, o fillo mozo seducia a criada, deitabase con ela, e a señora da casa facia a vista gorda porque preferia eso e non que collera unha enfermidade por ir a un prostibulo por aí, entón permitía que a criada mailo fillo se entenderan pero por aí a moza quedaba embarazada e xeralmente metialle unha xoia dela no bolso da moza acusabaa de roubala e iba presa ou polo de pronto era un motivo para botala da casa, embarazada. Espantoso. E o fillo era un señorito que se aproveitaba dela.
Vostede que viviu esta transicion, como ve a emigracion de agora en comparacion ca emigracion de aquela?
N.V- Non se parecen en nada. A emigracion de aquela era de galegos analfabetos. Era para traballar manualmente. Emigraba xente en masa. Hoxe os que salen a Alemania Francia e por ai van con contratos, son licenciados xeralmente. Non é masiva asi a eito, é emigración selectiva.
Cal era o motivo principal da emigracion daquela?
N.V- Económico. Habia que desempeñar unhas leiras, habia que vivir algo mellor. E hoxe tamén é económico pq aqui non teñen traballo tendo unha carreira, conseguen un contrato en Alemania e vanse. Pero van con nivel universitario, non son peóns.
Volvendo un pouco ao tema da cultura, persoas como vostede promoveron prensa en galego mentres que aqui non se podia ver nada en galego. Había medios clandestinos?
N.V- Non, había moita máis cultura galega en Buenos Aires que aqui, aqui nada. Libros que aqui non lle permitía a censura publicar, mandábannolos a nós e publicabámolos en Buenos Aires. A Esmorga, por exemplo. Toda esa represión era o normal e aqui nada se podía facer. Algún libriño publicaban pero pouca cousa e tiña que pasar pola censura. Censurábanche os debuxos tamén, non só o texto. Como en Xente ao lonxe que por unha cadela en celo con catorce cans detrás, non pasou a censura. Esas tonterías. “Porque era obsceno.”
Fálenos máis das escolas da emigración
N.V- Importantísimas, fundamentais. No ano 1919 houbo un censo dos mozos que acudían ao servizo militar e nn había un só analfabeto das 16 escolas que había en Cuba. Aquí emigraban moitos que a penas sabían firmar, iso era moi frecuente e moi triste, e por iso se facía un grande esforzo para crear estas escolas. Propoñíase que moitas fosen laicas pero ás veces non era fácil pactar co cura. Por iso non eran todas laicas, nagunhas ensinábase relixión, noutras non.
Quen financiaba todo iso? Como se conseguía?
N.V- Con enormes esforzos dos emigrantes. Os terreos, a construción do edificio, o mobiliario, o salario dos mestres. Con enormes esforzos, con rifas, con festas, con bailes… Moitos emigraron analfabetos e tiñan consciencia do problema pero eles non se ian beneficiar, xa non ian volver aqui nin nada, era xente xenerosa preocupada polo futuro dos rapaces.
Amosa Tato, Cristina
151.D01
¿Qué soy?
“Ser scout es una forma de vida que nos enseña a ser ciudadanos”. Esta frase podría ser un buen resumen y un gran punto de inicio para conocer que son los scouts para los propios scouts. Alejados de los tópicos que la gente tiene instaurados en su mente (gente que se limita a ir al campo y hacer fogatas). A partir de creencias, ideas y valores, podemos tener diferentes interpretaciones de una situación humana y, por consiguiente, maneras diferentes de comunicarnos y actuar, tal y como dice Salvador Moreno en Los Imaginarios Sociales en la Comunicación Interpersonal.
Por tanto, es importante que esos valores se inculquen desde la infancia, tal y como hacen los scouts. Comparten. Ríen. Juegan. Compiten (de forma sana). Todo eso, mientras aprenden a ser una mejor persona. Gente que hace lo que le gusta y disfruta, ya que le gusta lo que hace.
GÓMEZ CASTRO 151.H01
La escuela en los tiempos de mi abuela
Siguiendo con uno de los apartados de nuestro trabajo he pasado a preguntarle a mi abuela sobre su educación y sobre aquellos años en los que la escuela formaba parte de su vida.
Ante la idea de que sus experiencias me sirvan para completar mi trabajo se ha sorprendido y ha intentado contarme lo mejor que pueda de aquella época.
Los niños empezaban la escuela con siete años y continuaban en la misma hasta los quince años. Era raro que tuvieran estudios tras ella. En el caso de mi abuela, una vez cumplidos los quince años y terminado ese curso comenzó a trabajar. Para explicarme mejor como pasaban por la escuela mi abuela me describió como era un día normal y corriente.
“Nada más llegar a la escuela nuestra maestra nos decía que era hora de rezar. Nunca pasábamos un día sin rezar y si remoloneábamos sabíamos que nos iban a castigar, así que lo hacíamos lo mejor que podíamos. Después dábamos las clases normales y las de caligrafía, que eran las más importantes. Nos dejaban ir a comer a casa y por la tarde vuelta a la misma rutina.”
En el caso de mi abuela su colegio era pequeño, no había un gran número de aulas ni tampoco de materiales o muebles. En las clases, exclusivamente de chicas, no había suficientes sillas para el gran número de niñas que juntaban en la misma. La edad no era el criterio por el que dividían a los alumnos, por lo que en la misma clase había tanto niñas que comenzaban sus estudios como otras más mayores. El recreo era el único momento en el que se juntaban tanto chicos como chicas.
Si no acataban las normas de comportamiento los castigos iban desde permanecer un buen rato arrodillados y con los brazos en cruz hasta recibir un golpe con una vara. La disciplina era muy importante y se aplicaba a todos los ámbitos académicos.
“Sí durante la clase de escritura derramabas tinta sobre los ejercicios o se te caía una gota muy pequeña tenías que volver a empezar y te hacían quedarte hasta más tarde.”
Como vistazo a la primera generación sobre la que trata nuestro trabajo veo que la disciplina era algo que estaba muy presente ya fuese en las escuelas de la ciudad o de las aldeas y que los castigos eran algo muy habitual.
ALONSO FERNÁNDEZ, ROMINA 151.G01
EL día a día de un niño en la Casa Familia de Conxo
Muchos de los que leeis nuestros posts, seguro que os preguntareis cómo transcurre el día a día de los jóvenes que viven en esta Casa Familia; pues bien esto no tiene ningún misterio ya que los jóvenes de esta casa tienen una vida muy similar a la que puede tener cualquier otros chico de su misma edad. Según nos explico la directora de la Casa Familia de Conxo, los chichos se levantan en torno a las 7:30 de la mañana, se visten, se asean, hacen su cama y bajan a desayunar; luego se lavan los dientes y marchan en bus a sus respectivos centros educativos. Al regresar del colegio, cada día dos de los chavales se encargan de preparar y recojer la mesa para la comida, que tiene lugar en torno a las 14:00 horas. Más tarde, al acabar de comer, tienen un descanso aproximado hasta las 15:30 horas y a continuación y dependiendo de la edad tienen entre una hora y dos dedicado al estudio y a hacer los deberes de clase. Entre cinco y cinco y media los educadores de la vivienda llevan a los jóvenes a las actividades extraescolares, al regresar los niños disponen de un tiempo de descanso, y posteriormente cenan y se acuestan sobre las diez y media de la noche.
Imagen del comedor de la Casa Familia de Conxo
Los fines de semana y en especial los domingos los horarios son mucho menos fijos y los niños gozan de más tiempo libre, casi todos los sábados y domingos los educadores llevan a los jóvenes a algún sitio en el que estos disfruten, por ejemplo a un parque, a una cancha de fútbol o al cine u organizan actividades para su recreo. Incluso los más mayores tienen permitido, mientras su conducta sea la adecuada salir de fiesta hasta las 3 de la madrugada. Por lo que respecta al perido estival los jóvenes suelen acudir a campamentos de verano y son llevados a la playa por los educadores; en este tiempo es además, cuando muchos de ellos se reencuentran con sus familias.
MICHELENA GRANDÍO, JORGE 152.F01
Ruta turística a través de las radios comunitarias españolas
Bajo el influjo de las radios libres surgidas en Italia y Francia y, tras el fin de la dictadura franquista, con una historia paralela a la democracia surgen en distintas localidades de España multidud de radios comunitarias a lo largo de la década de 1980. Alguno de estos medios se han visto frustados al poco tiempo de iniciarse, otros han conseguido constituirse en el seno de la comunidad y algunos han surgido nuevos.
Fuente: http://radio.ucaribe.edu.mx/ Radio UniCaribe
En los siguientes listados1,2 podéis encontrar las radios libres y comunitarias del Estado Español (con posibles variantes debido al año de actualización).
Dentro de las radios que se definen como libres, tema tratado en post anteriores, en España destacan las siguientes: Radio Ela ( Madrid), Radio Topo ( Zaragoza), Radio Eguzki ( País Vasco).
Por otra parte, cabe destacar también: La Unión de Radios Libres y Comunitarias de Madrid (URCM) se trata de una organización de carácter federativo que aglutina un total de 13 emisoras comunitarias (Radio Almenara, Radio Cigüeña, Radio Enlace, Radio Fuga, Radio Jabato, Radio Paloma, Radio Ritmo, Radio Vallekas, Onda Alternativa-Madrid, Onda Merlín, Onda Diamante, Red con Voz, Radio Morata) ubicadas en la comunidad de Madrid. Este tipo de organizaciones se dan en muchas comunidades y tienen un papel clave como punto de encuentro entre las emisoras.
A nivel España y tomando como base el referente internacional Radio La Colifata también destacan las experiencias de radio protagonizadas por personas con problemas de salud mental que buscan su autonomía y reinserción a través del uso de la radio como medio de rehabilitación. Se pueden dar dos opciones que los programas surjan como actividades realizadas por una asociación o centro de rehabilitación como es el caso del programa Yo y los míos en Radio Vallekas , Onda Positiva en Radio Ritmo Getafe; o bien que el programa pase a convertirse en un colectivo autónomo con toma de decisiones más allá de la radio como es el caso de Radio Nikosia ( Barcelona).
PÉREZ MARQUINA, CRISTINA 152.C01