Emigración en diferentes espazos e tempos. Historias na música

A historia está marcada pola emigración dende o comezo dos tempos. Se temos en conta que a especie da que procedemos aparece en África, o resto da poboación mundial descendemos de emigrantes. Así é que podemos definilo como un fenómeno mundial presente en todos os tempos. As primeiras referencias á emigración, entendida como o proceso polo cal un pobo abandona un lugar de orixe na procura dun mellor benestar económico e social, aparecen nos escritos relixiosos: O éxodo do pobo xudeu conducido por Moisés ata a Terra Prometida. Como todo o que se mantén no tempo, evoluciona, vese afectado polo desenvolvemento da sociedade, adquire novos matices e é diferente segundo a cultura na que se dea.

Afastándonos dos escritos bíblicos,os pioneiros grandes fluxos de persoas serían os traslados de poboadores e soldados aos territorios conquistados polos imperios (Cartago e Roma). Neste caso falamos dunha emigración permanente porque se establecen no lugar e teñen ali a súa descendencia. Séculos despois, tralo descubrimento de América prodúcese un tipo de emigración moi similar, onde os colonizadores se desprazan ca idea de establecerse ali a vivir e xogar un papel civilizador. Mais ten lugar outro tipo de emigración, o traslado forzoso de soldados africanos cara o Novo Mundo. Dende logo, hai unha gran diferencia entre a situación duns e outros aínda que ambos participan nun mesmo proceso. Tampouco viaxan nas mesmas condicións loxicamente e, o paradoxo é que, no caso dos escravos, a súa historia contradí a propia definición de emigración porque a ningún o agardaba un futuro próspero.

Dende a Idade Moderna, as causas máis frecuentes da emigración mantivéronse: guerra, invasión, procura dun futuro mellor. Na actualidade, co avance nas comunicación fomentouse o traslado de persoas. A emigración que podemos ver agora aquí en España é totalmente distinta, como vos fomos ensinando nos anteriores posts. Atrás quedan os tempos nos que se marchaba con dúas mudas, unha carta de recomendación do veciño e a promesa de enviar correspondencia. Os nosos mozos emigran cun contrato de traballo ou cun plan de estudos e ca firme noción de que estarán comunicados ca súa xente. Iso sí, igual que antes, marchan para gañarse o pan ou prepararse para iso fóra do seu país de orixe.

Sería inabarcable analizar todas as oleadas ao longo da historia. Como a arte foi sempre una expresión da situación social, podemos atopar na música por exemplo historias da emigración, cos matices distintos dos protagonistas, dos que parten por diferentes motivos e en diferentes situacións:

-The partisan: A historia de Emmanuel, guerrilleiro da resistencia francesa durante a II Guerra Mundial.

-Tres veces mojado: Reflexo da habitual emigración de mexicanos cara Estados Unidos.

-Clandestino: canción que describe o problema que sofren millóns de inmigrantes arredor do mundo.

-Juan y José: Separación de dous amigos por un que emigra cara América.

-Papeles mojados: Unha perspectiva dende o outro bando, dende o que vía chegar ao seu país do primeiro mundo a inmigrantes dende o continente Africano. Aquí unha reflexión: Podería dicirse que a emigración termina onde comeza a inmigración. Os países que rexistran más inmigración na actualidade son os pertencentes ao primeiro mundo.

Amosa Tato, Cristina 151.D01