Luces alén do mar

Firma invitada de Matilde Bermúdez, emigrante galega.

“Eu fun emigrante mais non estiven realmente emigrada en Cuba. Cando eu fun á illa foi para traer de volta ao meu marido, logo da revolución, porque con Fidel no poder as cousas complicáranse e non era tan doado volver. Miña irmá si que estivo emigrada en Cuba co seu home e non voltou. Ela traballaba nunha gran fábrica de confección da compañía de Fidel. Eles estaban no círculo próximo ao goberno e eran afíns a este. Na miña opinión, para os emigrantes galegos non foi nada beneficioso. Aqueles que marcharan tempo atrás na procura dun traballo e de poder ter algo de seu, coma o meu home, que traballaba nunha fábrica de xeos que montara outro emigrante galego alá. Aqueles que comezaban a ter diñeiro e propiedades, perdéronas. Expropiáronlles as vivendas e ata os automóbiles. Moitos pasaban a Estados Unidos como podía, eu coñecín algún caso de feito. Unha familia galega emigrada en Cuba que perderon todo o que gañaran traballando e fuxiron para Estados Unidos a comezar de cero outra vez. No meu caso, volvín polo meu home e retomamos a vida que tiñamos aquí.

Eu estiven pouco máis dun ano alí pero ben coñezo a experiencia do emigrante. No noso caso só podo falar ben do pobo cubano. A min nunca me trataron con inferioridade nin con prexuízos por ser galega, nin moito menos. Eran máis agradables e extrovertidos que aquí. Teño preguntado por onde quedaba algún sitio e vir comigo ata alí. Nese sentido só podo falar ben. Supoño que non todos correron a mesma sorte.”

151.D00

Luces alén do mar

Firma invitada de Hector Miguéns Moares, emigrado actual en Sevenoaks

“Dende aquí leo os xornais españois por internet. Atópome sempre o mesmo: cifras numéricas de cantas persoas saen do país, os motivos polos que se van e as poucas oportunidades de traballo que hai agora en España.

En Inglaterra hai bastante debate sobre o tema da emigración. Plantexan se hai demasiada ou se pola conta, a cifra é normal. Cada pouco tempo sae Farage a dicir que teñen que limitar o número de xente que está entrando, non din nada mais que cousas dese tipo. Os motivos e xustificacións redúcense a querer gañar máis cartos. Trátanse como viaxeiros ou emigrantes? Para min nin unha cousa nin outra, no traballo son un mais e tamén hai moita xente de fóra, coma min. Os españois están bastante ben vistos, dos que se fala é dos europeos do leste. Sobre todo de rumanos e polacos que son dos que máis hai. A min non me gusta que veña xente que cobre o mínimo porque fai máis difícil que os de aquí atopen un traballo e gañe decentemente. Ese é o principal motivo polo que aquí hai euroescepticismo. En España din que se debería evitar que marchase tanta xente formada porque a larga vai ser malo, pero que é normal coas poucas posibilidades que hai agora mesmo. Eu teño claro que me vou xubilar aqui ”

Luces alén do mar

Para rematar a nosa traxectoria contamos con tres firmas invitadas feitas dende a diversidade cultural que conforma a nosa sociedade. Con elas falamos dun mesmo tempo desde as diferentes perspectivas posibles, poñéndolle o broche final ao noso achegamento ás raíces do que somos hoxe.

FIRMA INVITADA: Manuel Barros

“Cando o meu bo amigo, Carlos Loureiro, púxose en contacto comigo para que dera a miña opinión nun blogue dunha das súas ex alumnas o que menos me esperaba era que tratara sobre a emigración galega cara América Latina. A iniciativa pareceume do máis interesante, xa que non é moi común nos nosos días toparnos con traballos que tenten recompoñer unha das partes máis gloriosas e entristecedoras da historia do noso país.

Eu son Manuel Barros, fillo de emigrantes galegos en Cuba. Pola influencia duns pais emigrados, preocupados polo que deixaran, decateime da importancia da miña identidade e da necesidade de conservala. Xa de maior, decidín vir a Galicia a coñecer as miñas raíces, practica que repito sempre que poido. Desa maneira comecei a traballar en Hijos de A Estrada e tamén colaborando co Centro de Gallegos de La Habana.

Despois de estudar o que supuxo a emigración galega e de coñecer, da boca dos meus proxenitores, as historias que hai detrás deste movemento vexo imprescindible darlle visibilidade a unha característica esencial na identidade da nosa Terra e do carácter das nosas xentes. E por estas mesmas razóns, vexo indignante as denominacións que reciben os movementos migratorios actuais. Se veñen ao noso país so buscan quitarnos o pouco que temos e se somos nos quenes marchamos supoñemos mobilidade exterior e ímonos en busca de formación. As condición por suposto que son diferentes, pero se non nos percatamos dos erros a tempo cometeremos os mesmos que fai un século. Quitarémoslle importancia ao que nos fai galegos e agocharemos unha das partes máis salientables da nosa historia.”

151.D00

No bo camiño

Como vistes dende o primeiro post grupal a nosa liña temática foise orientando cara a emigración actual. Entrevistamos a Eloi Vidal, galego emigrante en Sevenoaks. Definiriamos isto como unha experiencia boa para coñecer como é a realidade dunha persoa que se vai nos tempos de hoxe. Como puidestes ver, hai unha gran diferencia ca emigración anterior. É posible que lle adiquemos máis tempo a este tema porque nos comentarios preguntástesnos polas condicións laborais ás que se ateñen (por que é máis fácil ascender, por que se ofrecen postos a estranxeiros, etc) Continuando ca emigración actual, contactamos con Global Galicia, a rede que pon en contacto persoas emigrantes en diferentes lugares. A cabalo entre a emigración a América do século XX e a actualidade, está o artigo que publicou a nosa compañeira Xiana das escolas de emigrantes. Non deixan de ser o resultado do traballo e investimento dos nosos antepasados que miraron cara o futuro e garantiron a educación das seguintes xeracións.
A principal problemática que atopamos á hora de investigar a emigración de galegos na actualidade é que é moi escasa cara América Latina. Porén, estase dando de forma moi frecuente cara Europa: Inglaterra, Suíza, Alemaña, Dinamarca… Intentaremos comunicarvos máis experiencias como a de Eloi Vidal. Outro inconveniente ao que nos ativemos foi á hora de investigar sobre a síndrome de Ulises, para o cal nos parecía convinte falar con psicólogos expertos mais non obtivemos resposta do Colexio Oficial de Psicoloxía.
Non queremos deixar de lado o noso obxectivo principal, o de mostrar os estereotipos que se crean en torno aos galegos na América. Mais, perduran estes estereotipos a día de hoxe para os galegos? Que outras connotacións sofren noutras culturas? Nas próximas publicacións intentaremos facer unha explicación histórica da emigración: como nace este fenómeno, como adquire novos significados e matices esta palabra e como se transforma no tempo.
Para continuar, mantemos o contacto co Consello de Cultura Galega. Casualmente están poñendo en marcha un proxecto para recuperar documentación gráfica da emigración. Calquera persoa que poida aportar fotografías ou outro tipo de soporte relacionado co tema será útil para a labor que están levando a cabo. Dependendo da evolución disto intentaremos compartir con vós este traballo.

GRUPO 151.D00

AMOSA TATO, CRISTINA 151.D01

GÓMEZ CALVO, NOELIA 151.D02

GÓMEZ DE LA CAMPA, XIANA 151.D03

GÓMEZ VALES, LAURA 151.D04

LUENGO MARTÍNEZ, DIEGO 151.D05

Fillos sen pais, terra sen homes e viúvas de vivos…

A andaina que comezamos neste blogue levounos por diferentes camiños, e cantos que nos quedan! É ben sabido que aquí en Galicia a emigración é o pan de cada día e que, por sorte ou por desgracia, emigrante case vai na definición de galego. Nos posts que fomos publicando tratamos o tema dos estereotipos. Para el recollemos información de Núñez Seixas a través do seu libro “O inmigrante imaxinario”. Outros ítems que nos interesaron e imos seguir traballando son, dunha banda, o feito de recuperar prensa e outras publicacións en galego nos países latinoamericanos que puxeron en marcha tantos exiliados. O primeiro que vos ensinamos, debido á súa relevancia, foi a revista Céltiga. Doutra banda, queremos recuperar as vidas de tantos que partiron con Galicia no corazón. Pensamos que unha forma interesante de facer isto sería abrindo a correspondencia. É así como vos amosamos as cartas dos irmáns Naveiras que conseguimos na Biblioteca Xeral.

Estivemos tamén intentando falar con persoas que emigraran a Latinoamérica pero é difícil porque a gran onda tivo lugar a principios do século XX, aínda que isto tamén dependía da situación do país de acollida. Aínda así, temos pendente alguna entrevista que conseguimos e agardamos podervos desvelar nunha nova historia nos próximos posts. Logramos sí, á marxe disto, falar cun emigrante, intelectual, galeguista, escritor, xornalista… mil adxectivos cos que se poderían describir a este home. Ao final do artigo vai a sorpresa.

Como dicía ao comezo, son moitos os temas e as persoas que xorden ao tratar a emigración e resulta case inabarcable, para o noso gusto, tratar a tantas persoas que desenvolveron unha importante labor en prol de Galicia e do galego durante a súa emigración ou exilio. De todos xeitos, intentaremos centrarnos no que xa definimos como os nosos principais obxectivos: os estereotipos do emigrante galego e os medios de comunicación. Cremos que a comunidade emigrante coa que nos sentimos próximos, garda unha estreita relación interpersoal non só entre os emigrantes que residen fóra, ou entre os retornados, tamén entre os que quedaron e conviviron cunha carga tras de si marcada por este fenómeno. Podémosvos afirmar, sen caer na dúbida, que o máis complexo é discriminar entre os centos de nomes que merecerían como mínimo un post. Polo momento, temos claro que un que veredes axiña no bloque será o de Luis Seoane, por todo o que fixo como referente e por todo o traballo que nos está dando abarcar a súa figura-incrible-. Cremos imprescindible, grazas ao apoio que nos presta a súa fundación e por vislumbrar entre o surrealismo da poética e da arte, falar de Eugenio Granell.

Gracias por lernos e desfrutade o vídeo! Só como avance…

GRUPO D: 151.D00

Amosa Tato, Cristina 151.D01

Gómez Calvo, Noelia 151.D02

Gómez de la Campa 151.D03

Gómez Vales 151. D04

Luengo Martínez 151. D05